In de pluimveesector neemt de vraag naar gehygiëniseerd pluimveevoer toe. Het gaat hierbij vooral om gegarandeerd salmonellavrij voer voor de vermeerderingssector en voor leghennen die ingezet worden voor de productie van vaccineieren. Door de hittebehandeling met een verhittingslijn worden bij De Valk Wekerom in Lunteren ongewenste ziektekiemen afgedood waardoor het voer een zeer hoge hygiënestatus bereikt.
Verhitting stapsgewijs
Voor de verhitting van het voer worden de volgende stappen ondernomen:
– Bij de start van een nieuwe productierun wordt de complete verhittingslijn verwarmd tot bijvoorbeeld 85 graden. Aanwezige enterobacteriën worden gedood en het vocht wordt verdampt.
– Het voer wordt met een stoommixer op de gewenste temperatuur gebracht.
– Het voer verblijft 2 tot 6 minuten in een geïsoleerde verblijfsschroef en wordt daarmee gedurende die periode op temperatuur gehouden. Hierdoor worden aanwezige enterobacteriën gedood.
– Het voer wordt in een koeler afgekoeld naar de omgevingstemperatuur. Dit gebeurt in twee batches om ontmenging tegen te gaan. De lucht die gebruikt wordt voor het koelen wordt voorafgaand gefilterd met HEPA filters (die ook in een ziekenhuisomgeving gebruikt worden) om vervuiling van buitenaf te voorkomen.
– In een batchmenger worden enzymen (zoals fytase) en zuur aan het afgekoelde voer toegevoegd.
– Enzymen zijn gevoelig voor verhitting, daarom worden deze pas na de verhittingsstap toegevoegd. Het zuur wordt toegevoegd om een herbesmetting met enterobacteriën tegen te gaan.
– Met een trommelzeef worden eventuele kluiten verwijderd.
– Het voer wordt opgeslagen in separate eindcellen.
– De Valk Wekerom heeft twee vrachtwagens met een compartiment ontsmettingssysteem. Deze worden gebruikt om het verhitte voer te vervoeren.
In de verhittingslijn wordt het voer met stoom tot 82-86 graden verhit. Het voer verblijft 2 tot 6 minuten op deze temperatuur. Hierdoor worden (schadelijke) bacteriën zoals salmonella’s gedood. De verhittingslijn is dusdanig gebouwd dat het een afzonderlijke fabriek in een fabriek betreft. De lijn is afgescheiden van het overige gedeelte van de fabriek. Daardoor kan het verhitte voer nooit in contact komen met reguliere voer.
Resultaten test
Voordat de verhittingslijn definitief in gebruik werd genomen, zijn diverse testen uitgevoerd. Zo zijn de voeders onderzocht op onder andere deeltjesgrootte (middels zeefanalyse), salmonella’s, enterobacteriën en verschillende indicatoren van voederwaarden (vet, eiwit, aminozuren et cetera). Daarnaast is een chemische analyse uitgevoerd om de uitwerking van de verhittingslijn op de stabiliteit van vitamine A, vitamine E en mangaan te testen. Uit de testresultaten kan worden geconcludeerd:
– Er is geen salmonella aangetoond in het controle voer en in het verhitte voer.
– Er is een substantiële afname van het totaal aantal enterobacteriën.
– Er is een lichte verhoging van het vochtpercentage in het voer.
– Het heeft geen effect op voedingswaardes zoals lysine, zetmeel en op de stabiliteit van vitamines.
– Het verhitte voer zorgt voor een goede darmgezondheid door het behoud van de structuur/deeltjesgrootte.
Voordelen
– Kostprijs lager dan die van aangezuurd voer.
– Uit de analyses blijkt dat verhitting geen effect heeft op voedingswaarde van het voer en de stabiliteit van vitamines.
– Gegarandeerd salmonellavrij.
– Substantiële afname van enterobacteriën (waarvan salmonella er één is).
– Minder selectieve voeropname doordat deeltjes aan elkaar ‘plakken’.
Samenwerking AR, ABZ en De Valk Wekerom
ABZ De Samenwerking, AgruniekRijnvallei (AR) en De Valk Wekerom hebben gezamenlijk een productielijn gebouwd met hittebehandeling. De techniek voor de hittebehandeling is ingebouwd in een bestaande productielijn in de fabriek van De Valk Wekerom in Lunteren. Door een slimme keuze van machines en de ingebrachte ervaring van de drie partners is er een efficiënte productielijn opgebouwd.
