Bedrijfsreportage legpluimveebedrijf Familie van de Ham

Voer met vismeel bleek dé oplossing

Ze runnen samen een legpluimveebedrijf in Driedorp, een buurtschap bij Nijkerk Maar Jan en Hetty van den Ham waren niet tevreden over de resultaten. Totdat ze in contact kwamen met De Valk Wekerom.

Een agrarische achtergrond heeft Hetty van den Ham-van Veluw niet. Haar ouders hadden een stratenmakersbedrijf. Bij Jan van den Ham zat het boeren er echter altijd al in. Hij hielp als kind al thuis op de boerderij. En na zijn diensttijd huurde hij varkensstallen en ging hij aan de slag bij boeren. In 1988 nam hij een bedrijf over in Nijkerkerveen met 11.000 kooikippen en 136 vleeskalveren. Van de kooikippen stapte hij na verloop van tijd over op scharrel en later op gras om in 2000 te beginnen met biologisch, 12.000 opfok, 9.000 leghennen. “We waren destijds één van de eersten met bio. Met de kalveren zijn we gestopt toen in 2001 de MKZ uitbrak.”

Serre
In verband met woningbouw zag het echtpaar zich genoodzaakt
de activiteiten in Nijkerkerveen stop te zetten. Er volgde een zoektocht naar een nieuwe locatie. Hetty van den Ham: “We zochten allereerst een plek waar we met ons gezin goed konden leven.” Die plek vonden ze uiteindelijk in Driedorp waar ze een pluimveebedrijf overnamen. Jan van den Ham: “Dat was wel verouderd en had kooistallen. We wilden het liefst verder met biologisch, maar daarvoor was de benodigde uitloop te klein. Dus zijn we in 2009 begonnen met scharrel. Omdat we het biologische gedachtengoed ondersteunen, hebben we er een serre bij aangebouwd. Een grote tunnel met een licht doorlatende folie. Als je daar in staat, voelt het alsof je buiten bent. Dat is echt een meerwaarde.”

Pikkerig
In die tijd bestond het Beter Leven één ster nog niet, maar hun stal voldeed er al wel aan. Ze hoefden dan ook maar weinig aan te passen toen ze besloten te gaan produceren volgens dit concept. Jan en Hetty van den Ham kozen voor twee rassen: NOVOgen White en Brown Nick. In totaal 60.000 leghennen, verspreid over twee stallen. Ondanks hun enthousiasme vielen de technische resultaten tegen. De leghennen kampten met darmproblemen, waren pikkerig en de uitval was relatief hoog. Hetty van den Ham die graag oplossingsgericht denkt: “Op zoek naar een oplossing zijn we alle sporen nagelopen. Uiteindelijk kwamen we uit bij het opfokbedrijf dat de hennen leverde. Hun voerleverancier voor de opfok bleek De Valk Wekerom te zijn. Zo zijn we in contact met ze gekomen.”

Vismeel
Samen met buitendienstmede- werker Bert Dokter werden de
problemen onder de loep genomen. Die kwam met diverse tips. Zo werden de temperatuurinstellingen van de stallen veranderd en werd in de zomer de stand van de lamellen aangepast. Ook werd de lichtsterkte gewijzigd en werden in één stal nieuwe leds opgehangen. Daarnaast ging Dokter om de tafel met nutritionist Gert Kampert. Die kwam met het advies om vismeel aan het voer toe te voegen. Kampert: “Het is een relatief duur product en het
zit dus ook niet standaard in het voer. Maar bij problemen in een stal heeft vismeel absoluut een belangrijke meerwaarde. Het bevat in verhouding veel aminozuren en de verteringscoëfficiënt hiervan is hoog. Het is deels een vervanging van plantaardige grondstoffen. Het is de kunst om voortdurend de juiste balans te vinden. Vooral aan het begin van een koppel moet het goed lopen. Dus voegen we in die fase altijd vismeel aan het voer toe. Bij het bedrijf van Jan en Hetty van den Ham blijven we daar mee doorgaan.”

Het gezin en het bedrijf

Jan van den Ham (53) en Hetty van den Ham-van Veluw (48) trouwden
in 1994. Ze hebben vier kinderen: Gerianne (26), Willianne (23), Hennieke (17) en Jan (15). “Zoals het er nu naar uitziet, zit daar geen opvolger bij”, zegt Jan. Het legpluimveebedrijf kent twee rassen hennen: NOVOgen White en Brown Nick. De 60.000 leghennen zijn ondergebracht in twee stallen.
Hetty bedient dagelijks de oude, trouwe Moba-inpakker en doet de dagelijkse organisatie. Jan doet met name de controles in de stal, raapt grondeieren en maakt de stal schoon. Hetty van den Ham: “Het is een voorrecht dat we samen op het bedrijf mogen werken.”

Taart
Het echtpaar Van den Ham is zeer te spreken over de resultaten die ze op basis van de (voer)tips weten te behalen én over de begeleiding. Jan van den Ham: “Bert Dokter is onze coach, ons fundament. Hij helpt ons heel goed. En het voer met vismeel mag dan duurder zijn, we hebben het er graag voor over. Als de kippen het maar goed hebben.” Legpluimveehouders die met hun koppel kippen meer dan 35 weken (bruine leghennen) of meer dan 45 weken (witte leghennen) een legpercentage halen van meer dan 90% krijgen van De Valk Wekerom een taart als beloning. Het echtpaar Van den Ham mocht er eind vorig jaar ook een in ontvangst nemen. Jan van den Ham: “Dankzij de heren Dokter en Kampert.” de controles in de stal, raapt grondeieren en maakt de stal schoon. Hetty van den Ham: “et is een voorrecht dat we samen op het bedrijf mogen werken.”